SHENJA/SIMPTOMA
Simptomat e
ADHD mund të kategorizohen në 2 lloje të problemeve sjelljes:
- Mungesa e vëmendjes (vështirësi në
konsentrim dhe fokusim)
- Hiperaktiviteti dhe impulziviteti
Shumë
persona me ADHD kanë probleme që përputhen me të dy kategoritë, por kjo nuk
ndodh gjithmonë.
Për
shembull, rreth 2 deri në 3 nga 10 persona me këtë gjendje kanë probleme me
konsentrimin dhe fokusimin, por jo me hiperaktivitetin ose impulzivitetin.
TRAJTIMI
Trajtimi për
çrregullimin e vëmendjes së përmbajtjes dhe hiperaktivitetit (ADHD) mund të
ndihmojë në lehtësimin e simptomave dhe mund të bëjë gjendjen shumë më pak
problematike në jetën e përditshme.
ADHD mund të
trajtohet me ilaçe ose terapi, por zakonisht një kombinim i të dyjave është më
efektiv.
Trajtimi
zakonisht organizohet nga një specialist, siç është pediatri ose psikiatri,
megjithatë gjendja mund të monitorohet nga mjeku i përgjithshëm.
Medikamentet
Ka 5 lloje
të medikamenteve të licencuara për trajtimin e ADHD-së:
•
methylphenidate
•
lisdexamfetamine
•
dexamfetamine
•
atomoxetine
•
guanfacine
Këto
medikamente nuk janë një kurë e përjetshme për ADHD-në, por mund të ndihmojnë
një person me këtë gjendje të konsentrohet më mirë, të jetë më pak impulsiv, të
ndjehet më i qetë dhe të mësojë dhe praktikojë aftësi të reja.
Disa
medikamente duhet të merren çdo ditë, por disa mund të merren vetëm në ditët e
shkollës. Pushimet nga trajtimi rekomandohen rregullisht për të vlerësuar nëse
ende nevojitet medikamenti.
Nëse ju nuk
u diagnostikuat me ADHD deri në moshën e rritur, një mjek i përgjithshëm dhe
specialist mund të diskutojnë cilat medikamente dhe terapi janë të përshtatshme
për ju.
Nëse ju ose
fëmija juaj jeni te pershkruar me një prej këtyre medikamenteve, mund të merrni
doza të vogla në fillim, të cilat më pas mund të rriten gradualisht. Ju ose
fëmija juaj do të duhet të shihni një mjek për vizita të rregullta për të
siguruar që trajtimi po funksionon efektivisht dhe për të kontrolluar shenjat e
ndonjë efekti anësor ose problem.
Është e
rëndësishme të informoni mjekun për çdo efekt anësor dhe të bisedoni me ta nëse
ndjeni nevojë të ndaloni ose ndryshoni trajtimin.
Specialisti
juaj do të diskutojë sa kohë duhet të merrni trajtimin tuaj, por në shumicën e
rasteve, trajtimi vazhdon për aq kohë sa po ndihmon.
TERAPI
Sigurisht,
ka disa terapi që mund të jenë efektive në trajtimin e ADHD-së te fëmijët,
adoleshentët dhe të rriturit, përveç përdorimit të medikamenteve. Terapia
gjithashtu është efektive në trajtimin e problemeve shtesë, siç janë
çrregullimet e sjelljes ose ankthi, që mund të shfaqen bashkë me ADHD-në.
Këtu janë
disa nga terapitë që mund të përdoren.
•
Psikoedukimi
•
Terapi bihevijorale (sjelljeje)
•
CBT
•
Trejnim i aftesive sociale
•
trajnime per prindin dhe programe edukative
KESHILLA
Nëse jeni
prind i një fëmije me ADHD:
Sigurohuni
që mjeku i përgjithshëm ose specialisti ju ndihmon të kuptoni dallimin mes
ADHD-së dhe çdo problem tjetër që fëmija juaj mund të ketë.
Mendoni kush
tjeter duhet te di për ADHD-në e fëmijës tuaj, siç është shkolla ose kopshti.
Informohuni për
efektet anësore të çdo ilaçi që fëmija juaj përdor dhe për çfarë duhet të keni
kujdes.
Njohja me
njerëzit në grupet e mbështetjes rreth jush mund të ndihmojë që të mos ndiheni
te izoluar dhe të ju ndihmojë të kuptoni situatën.